references
O POTRZEBIE POWSZECHNEJ EDUKACJI DOTYCZĄCEJ PRZESTRZENI...
269
nieskuteczności”. Definiując rygory powszechnej ochrony krajobrazu w tymże dokumencie, postulowaliśmy m.in.: „Krajobraz jest środowiskiem człowieka. Powinien być pojmowany szeroko, z uwzględnieniem jego wszelkich oddziaływań, łącznie z wpływem na zdrowie psychiczne i fizyczne człowieka. (…) Ochrona krajobrazu nie powinna ograniczać się do troski o wybrane tereny. Zhierarchizowane i zróżnicowane formy ochrony powinny objąć całą przestrzeń kraju. (…) Konieczne jest określenie i stosowanie zasad powszechnej ochrony krajobrazu w systemie planowania i gospodarowania przestrzenią. Wymaga to wprowadzenia odpowiednich zmian i uzupełnień w ustawodawstwie”8. Czy jest szansa, aby te postulaty zrealizowała prezydencka inicjatywa legislacyjna?9. Ze względu na jej skuteczne blokowanie w podkomisji sejmowej przez niektórych posłów – najwyraźniej lobbujących na rzecz reklam wielkogabarytowych i turbin wiatrowych, zresztą pod szczytnymi hasłami obrony wolności gospodarczej i prawa gmin do wyłącznego stanowienia prawa w tym zakresie – niestety, coraz mniejsza. Mówi się, że brak jest podręczników do edukacji dotyczącej kultury kształtowania przestrzeni. Czy jednak potrzeba edukacji w tej sferze jest zrozumiała i powszechna? Charakterystyczny dla poglądów w tej kwestii wydaje się przykład „zabawnego” felietonu opublikowanego niedawno w jednej z wielkonakładowych gazet codziennych, w którym pewien prawnik znanej kancelarii próbował ośmieszyć sposób wdrażania dyrektywy Unii Europejskiej, mówiącej o tym, że edukacja ze sfery estetyki powinna odbywać się już na poziomie przedszkolnym. Zostało to zakwestionowane jako coś absurdalnego, zbędnego wobec innych edukacyjnych zaniedbań. My uważamy inaczej, o czym można przeczytać (dziś już na szczęście nie tylko) w projekcie Polskiej Polityki Architektonicznej. Jeżeli nie zacznie się od edukacji w tej dziedzinie już na poziomie przedszkolnym, to potem trudno będzie dziwić się, że brakuje kształcenia tych, którzy odpowiednią wiedzę powinni posiadać. Przywołam tutaj akcję Towarzystwa Urbanistów Polskich mającą na celu kształcenie radnych po wejściu w życie nowej ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu
8 9
Tamże, s. 20. Projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw w związku ze wzmocnieniem narzędzi ochrony krajobrazu, druk sejmowy nr 1525.