references
276 R E F L E K S J E
PO DEBACIE W ZAMKU KRÓLEWSKIM W WARSZAWIE...
leży w interesie publicznym ze względów naukowych, estetycznych, historycznych, pamiątkowych, albo też ze względu na swoiste cechy krajobrazu, i które władza państwowa uznała za podlegające ochronie”. Także wydane w podobnym okresie Rozporządzenie Prezydenta Rzeczpospolitej z dnia 6 marca 1928 roku o opiece nad zabytkami zwracało uwagę na „ochronę ogrodów ozdobnych oraz alei cmentarnych i przydrożnych drzew sędziwych i okazałych”4. Prawie od stu lat można mówić o podobnych zasadach działania i wspólnych elementach w ochronie zabytków i w ochronie przyrody. Akty prawa międzynarodowego także wskazywały na konieczność komplementarnej ochrony dóbr kultury i natury. Mówią o tym liczne konwencje i dokumenty międzynarodowe. Ważną konwencją łączącą problematykę zabytków i przyrody jest Konwencja w sprawie światowego dziedzictwa kulturalnego i naturalnego przyjęta na 17 sesji Konferencji Generalnej UNESCO w 1972 roku w Paryżu, która po ratyfikowaniu przez pierwszych 20 państw weszła w życie w 1975 roku. Polska złożyła dokument ratyfikacyjny 29 czerwca 1976 roku, a polski tekst Konwencji został opublikowany 30 września 1976 roku5. Konwencja uznaje za dziedzictwo naturalne różne pomniki przyrody ożywionej i nieożywionej, a za dziedzictwo kulturalne – zabytki i krajobrazy6. Problematyka obu dziedzin została połączona w jednym akcie prawnym. Pierwsza sesja Komitetu Światowego Dziedzictwa miała miejsce w Paryżu w 1977 roku, a wpisu pierwszych dwunastu obiektów, w tym dwóch z Polski, dokonano na drugiej sesji w Waszyngtonie w 1978 roku. Jednym z najnowszych ważnych aktów prawnych łączących ochronę zabytków i ochronę przyrody jest Europejska Konwencja Krajobrazowa Rady Europy przyjęta w dniu 20 października 2000 roku, którą Polska ratyfikowała 24 czerwca 2004 roku i która weszła w życie w Polsce 1 lutego 2005 roku7. Konwencja dotyczy całego krajobrazu, a więc terenów o wyjątkowych wartościach oraz obszarów pospolitych i zdegradowanych, na których występują także zabytki kultury8. Konwencja w naturalny sposób łączy
Dz.U. 1928, nr 29, poz. 265, art. 2., p. 7. Dz.U. 1976, nr 32 poz. 190. 6 Zob. Vademecum Konserwatora Zabytków, cz. 1, Międzynarodowe Prawo Ochrony Dziedzictwa Kultury, Warszawa 2001, s. 55–70. 7 Dz.U. 2006, nr 14, poz. 98. 8 Vademecum Konserwatora Zabytków, op. cit., s. 185–194.
4 5
