references
34 K R A J O B R A Z
K U L T U R O W O - P R Z Y R O D N I C Z Y. D E F I N I C J E I A S P E K T Y P R A W N E
ze zbliżonego kręgu specjalistów obiekty podobnego typu są poprawnie nazywane elementami krajobrazu13 lub wnętrzami (architektoniczno-) krajobrazowymi (WAK)14. Poza wskazanymi wyżej istnieje oczywiście znaczna liczba innych tradycji i sposobów rozumienia krajobrazu. Szczegółowa analiza tych podejść15 wskazuje jednak, że różnice między nimi polegają głównie na różnej wadze przypisywanej poszczególnym komponentom środowiska przyrodniczego i wskazywaniu odmiennych procesów determinujących funkcjonowanie i zmiany w czasie krajobrazów. Podejścia te można traktować jako pewne szczególne, zawężające przypadki, mieszczące się w ramach szerokiej interpretacji defi nicji wywodzącej się z Konwencji Krajobrazowej.
Podstawy delimitacji i klasyfikacji krajobrazów jako jednostek przestrzennych
Przyjęcie, że krajobraz oznacza wycinek przestrzeni geograficznej, kieruje uwagę na zagadnienie teoretycznych podstaw i praktycznych sposobów wyodrębniania (delimitacji) tych jednostek przestrzennych, a w dalszej kolejności – ich klasyfikacji czy to w porządku regionalnym, czy typologicznym. Na potrzebę takich działań wskazuje także Konwencja Krajobrazowa, a w szczególności artykuły 2 i 6. Zgodnie z artykułem 2. konwencję stosuje się do całego terytorium Stron, obejmując obszary przyrodnicze, wiejskie, miejskie i podmiejskie. Obejmuje ona obszary lądowe oraz wody śródlądowe i morskie. Dotyczy krajobrazów, które mogą być traktowane jako krajobraz wyjątkowy, jak również obszarów krajobrazu pospolitego i zdegradowanego. Natomiast zgodnie z artykułem 6. należy zidentyfikować krajobrazy na całym obszarze kraju, a następnie przeanalizować ich charakterystyki, zidentyfikować czynniki, które je przekształcają, odnotować zmiany oraz dokonać ich oceny z uwzględnieniem szczególnych wartości przypisanych im przez mieszkańców.
Zob. Marek A., Tylman I., Żochowska M., (2012). Kolej w dolinie Białej Lądeckiej jako niewykorzystany element krajobrazu kulturowego, „Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego” 18, s. 116–129. 14 Zob. Borcz Z., (2008). Rynki małych miast i wsi o tradycjach miejskich – wartościowe wnętrza krajobrazowe, „Architektura Krajobrazu. Studia i Prezentacje” 4, s. 11–17. 15 Por. Richling A., Solon J., op. cit.
13
