references
KRAJOBRAZ JAKO PRZESTRZEŃ INTEGRUJĄCA RÓŻNE PODEJŚCIA...
35
Powyższe zapisy wskazują, że należy dokonać podziału całej powierzchni kraju na jednostki przestrzenne (krajobrazy) w sposób jednoznaczny, rozłączny i wyczerpujący. Niezbędne jest przy tym przyjęcie takich kryteriów delimitacji i zakresu charakterystyki krajobrazów, aby możliwa była ocena uwzględniająca kryteria abiotyczne, biotyczne i antropogeniczne. Jak powszechnie wiadomo, podział przestrzeni na indywidualne jednostki o charakterze krajobrazowym może zostać zrealizowany według jednego z dwóch schematów: „od dołu” – tzn. na podstawie łączenia poszczególnych obiektów w małe jednostki przestrzenne, a te następnie w coraz większe, lub też „od góry”, tzn. na podstawie dzielenia większych jednostek na mniejsze na podstawie przyjętych, w miarę możliwości sformalizowanych kryteriów. W naukach o Ziemi oba sposoby są dość dobrze reprezentowane, przy czym w przypadku dużych obszarów przeważa podejście „od góry”, czego przykładem mogą być: krajobrazy geobotaniczne16, krajobrazy naturalne17 oraz regionalizacje fizycznogeograficzne18. W przypadku obszarów niewielkich, bardzo szczegółowo zbadanych, nieco częściej występuje podejście od dołu, przy czym kryteria mogą być wyłącznie przyrodnicze, jak przy delimitacji mikrokrajobrazów roślinnych19 lub
Matuszkiewicz J.M., (1993). Krajobrazy roślinne i regiony geobotaniczne Polski, „Prace Geograficzne” nr 158. 17 Richling A., (2005). Założenia typologii krajobrazu naturalnego Polski, [w:] Richling A., Ostaszewska K. (red), Geografia fizyczna Polski, Wydawnictwo Naukowe PWN Warszawa, s. 296–299. 18 Zob. m.in. Richling A., (1985). Regionalizacja fizycznogeograficzna województwa, Województwo suwalskie – Studia i materiały. OBN Białystok, IGiPZ PAN Warszawa; Kondracki J., (2002). Geografia regionalna Polski, Wydawnictwo PWN, Warszawa. 19 Solon J., (1988). Local complexes of phytocoenoses in vegetation landscape in the vicinity of the Wigry Lake (NE Poland), Documents phytosociologiques N.S., vol. XI, s. 535–541; Solon J., (1994). Krajobrazowe zróżnicowanie roślinności rzeczywistej, [w:] Kostrowicki A.S.; Solon J. (red.), Studium geobotaniczno-krajobrazowe okolic Pińczowa, Dokumentacja Geograficzna, 1-2, s. 83–94; Solon J., (1999). Mikrokrajobrazy roślinne w PNGS i w jego najbliższym otoczeniu, [w:] Zgorzelski M. (red.), Góry Stołowe, Wyd. Dialog, Warszawa, s. 168–174; Solon J., (2003). Mikrokrajobrazy roślinne Kampinoskiego Parku Narodowego i jego otuliny, Kampinoski Park Narodowy Tom I, s. 431–463, Wyd. KmPN Izabelin; Sikorski P., Solon J., Żołnierczuk M., Sikorska D., (2014). Plan ochrony dla Wigierskiego Parku Narodowego i obszaru Natura 2000 Ostoja Wigierska PLH200004. Operat ochrony zasobów i walorów krajobrazowych – aktualizacja. Projekt realizowany przez konsorcjum Narodowa Fundacja Ochrony Środowiska i Taxus S.I. na zlecenie Wigierskiego Parku Narodowego. Warszawa, Suwałki, stron 211.
16
