references
KRAJOBRAZ JAKO PRZESTRZEŃ INTEGRUJĄCA RÓŻNE PODEJŚCIA...
37
krajobrazowych w skali ogólnopolskiej, traktowanych jako pola odniesienia ocen, analiz i planowania dla specjalistów z różnych dziedzin nauk przyrodniczych i społecznych. Dlatego też zespół autorów opracowania wykonanego na zamówienie Generalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska24 zaproponował nowe, dwustopniowe podejście do wyróżniania takich jednostek. Przyjmuje się w nim metodykę wyróżniania jednostek przestrzennych (krajobrazów) „od góry”, przy czym podstawą jest podział na regiony fi zycznogeograficzne w ujęciu Jerzego Kondrackiego. Jako że istniejąca regionalizacja do poziomu mezoregionu jest zbyt ogólna, zakłada się, że pierwszy etap powinien obejmować centralne przygotowanie podziału mezoregionów na mikroregiony. Następnie, w drugim i najważniejszym etapie, powstałe w ten sposób mikroregiony, wyróżnione wyłącznie na podstawie kryteriów abiotycznych powinny podlegać dalszemu podziałowi na podstawowe jednostki krajobrazowe (krajobrazy). W przeciwieństwie do etapu pierwszego, w etapie drugim kryterium podziału ma inny charakter, gdyż celem jest wyodrębnienie powierzchni o jednolitym tle krajobrazowym25. W wyniku przeprowadzonych podziałów skala wielkości indywidualnych krajobrazów powinna być tak dobrana, aby miały one jeszcze wymiar geograficzny i sens ekologiczny, a jednocześnie umożliwiały analizę struktury wewnętrznej za pomocą narzędzi architektury krajobrazu, w tym podejścia JARK-WAK (por. Rys. 1). Wyróżnione jednostki
24 Solon J., Chmielewski T.J., Myga-Piątek U., Kistowski M., (2014). Przygotowanie opracowania pt. „Identyfikacja i ocena krajobrazów – metodyka oraz główne założenia”. Zadanie III.1. Opracowanie szczegółowej instrukcji postępowania, prowadzącej wykonawcę audytu od rozpoczęcia prac do pełnego zakończenia. Opracowanie na zlecenie GDOŚ, stron 104. 25 Tło krajobrazowe – element strukturalny (lub zespół zbliżonych typów elementów strukturalnych), najczęściej wyróżniany w kategoriach pokrycia terenu, który: (a) dominuje powierzchniowo w obrębie krajobrazu, (b) ma takie rozmieszczenie w przestrzeni, że łączy ze sobą wszystkie najdalej położone punkty graniczne krajobrazu, (c) stanowi otoczenie większości pozostałych elementów przestrzennych krajobrazu. W szczególności, w zależności od rodzaju krajobrazu za tło można przyjąć np.: (i) lasy, (ii) łącznie ujęte pola orne, łąki i pastwiska, (iii) obszary zabudowane i/lub zainwestowane technicznie, (iv) naturalną i półnaturalną roślinność siedlisk wilgotnych i mokrych, (v) duże powierzchnie wód, (vi) inny typ lub inne typy pokrycia terenu w miarę potrzeby. Uwaga – powyższa definicja wykracza poza klasyczne rozumienie tła krajobrazowego, wynikające z modelu płatów i korytarzy.
