references
38 K R A J O B R A Z
K U L T U R O W O - P R Z Y R O D N I C Z Y. D E F I N I C J E I A S P E K T Y P R A W N E
muszą przy tym spełniać następujące warunki: (a) jednorodność tła krajobrazowego przy jednoczesnym zachowaniu heterogeniczności przestrzennej; (b) zachowanie powiązań funkcjonalnych między elementami przestrzennymi krajobrazu; (c) powtarzalność struktury przestrzennej i fi zjonomii w różnych częściach krajobrazu26. Takie podejście umożliwia z jednej strony równorzędne traktowanie składników biotycznych, abiotycznych i antropogenicznych w procesie identyfikacji tła krajobrazowego (i delimitacji krajobrazu), a z drugiej – ustanawia hierarchię zależności między składnikami przyrodniczymi i antropogenicznymi, zgodnie zresztą ze znanym poglądem Sauera27. Wyróżnione krajobrazy można scharakteryzować za pomocą bardzo wielu zmiennych, określających kategorie wymienione na Rys. 1. Wielocechowa charakterystyka krajobrazów umożliwia utworzenie wielu różnych typologii i klasyfi kacji krajobrazów. W literaturze przedmiotu podejmowano liczne próby uporządkowania typologicznego całego bogactwa krajobrazów. Przegląd najważniejszych podejść przedstawili m.in. Solon28 i Myga-Piątek29. Ogólnie biorąc, istnieją dwie grupy metod tworzenia typologii: (a) typologia wg logicznego podziału na podstawie cech przewodnich – najczęściej tworzona wcześniej i niezależnie od wyróżniania jednostek indywidualnych; (b) typologia statystyczna (zwana często, choć nie zawsze właściwie, taksonomią numeryczną), tworzona na podstawie wzajemnego podobieństwa wielu cech (ważonych lub nieważonych) między obiektami – zawsze tworzona po wyróżnieniu obiektów indywidualnych i opisaniu (sparametryzowaniu) ich charakterystyk. W praktyce, przy zastosowaniach geograficznych, biologicznych i krajobrazowych stosuje się tzw. podejścia wielopoziomowe, wykorzystujące kolejno kilka podziałów logicznych, przy czym kolejność cech będących kryterium podziału jest wyznaczana arbitralnie na początku postępowania.
Op. cit. „A cultural landscape is fashioned from a natural landscape by a culture group. Culture is the agent, the natural area is the medium. The cultural landscape is the result”. (Sauer 1925). 28 Solon J., (2008), op. cit. 29 Myga-Piątek U., 2012, op. cit.
26 27
