references
KRAJOBRAZ JAKO PRZESTRZEŃ INTEGRUJĄCA RÓŻNE PODEJŚCIA...
43
„komfortu krajobrazu”34. Oznacza on miarę medyczno-biologicznej i socjalno-psychologicznej korzystności warunków życia ludzi w danym krajobrazie (lub przynajmniej korzystania z niego). Komfort medyczno-biologiczny można osiągnąć przez przestrzeganie norm jakości środowiska, np. norm jakości wody, norm hałasu, stężeń zanieczyszczeń itp. Natomiast komfort socjalno-psychologiczny jest kwestią bardzo złożoną, a ustalenie jego kryteriów wymaga prowadzenia szerokich konsultacji z lokalną społecznością. Ogólnie można stwierdzić, że na odczucie komfortu/dyskomfortu krajobrazu wielki wpływ ma poczucie tożsamości miejsca (lub jego brak), odczuwanie otoczenia jako własnej przestrzeni, małej ojczyzny. Właśnie w tym zakresie wielką rolę odgrywają walory wizualne krajobrazu, ważna jest jednak także tożsamość historyczna mieszkańców, ich związki emocjonalne z otaczającą przestrzenią, sąsiedztwo i współdziałanie, wrażenie swojskości i bezpieczeństwa. Pojęcie komfortu krajobrazu wpisuje się w szerszą koncepcję jakości życia. Pomiar jakości życia powinien obejmować dwa wymiary: szeroko rozumiane warunki obiektywne oraz dobrobyt subiektywny. W ramach warunków obiektywnych powinny być brane pod uwagę m.in. takie domeny, jak: materialne warunki życia, zdrowie, edukacja, aktywność ekonomiczna, czas wolny i relacje społeczne, osobiste bezpieczeństwo, jakość państwa i jego zdolność do zapewnienia ludziom podstawowych praw oraz sposób realizacji tych praw, a także jakość infrastruktury i środowiska naturalnego w miejscu zamieszkania. Pomiar dobrobytu subiektywnego powinien obejmować postrzeganą jakość życia, tzn. satysfakcję, jaką czerpią ludzie z różnych jego aspektów oraz z życia jako całości, ale także elementy dotyczące samopoczucia psychicznego i odczuwanych stanów emocjonalnych35. W ramach tej koncepcji komfort medyczno-biologiczny krajobrazu dotyczy warunków obiektywnych, natomiast komfort socjalno-psychologiczny odnosi się do dobrobytu subiektywnego.
Degórski M., Ostaszewska K., Richling A., Solon J., (2014). Współczesne kierunki badań krajobrazowych w kontekście wdrażania Europejskiej Konwencji Krajobrazowej, „Przegląd Geograficzny” t. 86, z. 3, s. 295–316. 35 Bieńkuńska A., Piasecki T. (red.), (2013). Jakość życia, kapitał społeczny, ubóstwo i wykluczenie społeczne w Polsce, Główny Urząd Statystyczny, Departament Badań Społecznych i Warunków Życia, Urząd Statystyczny w Łodzi, Warszawa, stron 300.
34
