references
TO CO WAŻNE DLA PRZECIWDZIAŁANIA DESTRUKCJI KRAJOBRAZU
83
Po pierwsze, rozwijanie technologii wykorzystujących odnawialne zasoby przyrodnicze oraz racjonalne gospodarowanie zasobami nieodnawialnymi. Po drugie, staranne wpisywanie nowych obiektów w kontekst przyrodniczy i kulturowy. Po trzecie, takie kształtowanie przestrzeni zbudowanej, które zapewni tworzenie spójnych całości uwzględniających potrzeby człowieka. Chyba dla każdego z obserwatorów krajobrazu jest oczywiste, że wymienione powyżej warunki nie są w Polsce spełnione poza dwiema enklawami, jakimi są niewielkie przestrzenie parków narodowych oraz niektóre historyczne fragmenty miast. Te dwa zespoły przestrzeni, nie przekraczające łącznie kilku zaledwie procent obszaru kraju, są jedynymi „rezerwatami” harmonijnego krajobrazu, a więc harmonijnej organizacji przestrzeni. Jeżeli tak, to co jest konieczne dla zachowania i kształtowania wysokiej jakości krajobrazu? Po pierwsze – powstrzymanie procesów destrukcji przestrzeni zurbanizowanej i wiejskiej. Po drugie – tworzenie warunków dla powstawania harmonijnych krajobrazów. Publikacja Polskiej Polityki Architektonicznej – polityki jakości krajobrazu, przestrzeni publicznej, architektury w 2009 roku16 wywołała pewną reakcję. Pierwszą – w postaci Celu 6. Koncepcji Przestrzennego Zagospodarowania Kraju 2030 – czyli „Przywrócenie i utrwalenie ładu przestrzennego” (pytanie dlaczego jest to dopiero cel szósty, czyli ostatni?). W konsekwencji połączone Komisje Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej oraz Infrastruktury Sejmu RP sformułowały w 2012 roku dezyderat poselski w sprawie przyjęcia Polityki Architektonicznej przez rząd. Ten dezyderat nie został jednak spełniony. Pośród prób fragmentarycznego reformowania systemu zarządzania przestrzenią trzeba wymienić następujące opracowania, powtarzające krytyczną ocenę stanu krajobrazu sformułowaną przez PRA w pracy pt. Krajobraz Polski i Polityka, ale dające tylko częściowe propozycje rozwiązań.
Buczek G. i in., (2009). Polska Polityka Architektoniczna. Polityka jakości krajobrazu, przestrzeni publicznej, architektury, Narodowe Centrum Kultury, Polska Rada Architektury, SARP i TUP, Warszawa.
16
