W 2015 roku UNESCO, podobnie jak Organizacja Narodów Zjednoczonych obchodzi rocznicę 70-lecia istnienia. Akt Konstytucyjny UNESCO podpisany został w Londynie przez przedstawicieli 37 krajów, w tym Polski, dokładnie 16 listopada 1945 roku.
Organizacja założona tuż po zakończeniu II wojny światowej postawiła sobie za cel promocję pokoju, demokracji i rozwoju, określając swoją misję jako „budowanie pokoju w umysłach ludzi” - po to, aby zapobiec powtórzeniu się kiedykolwiek tragicznych wydarzeń minionej wojny. Opierając się na założeniu, że solidarność międzyludzka, sprawiedliwość i poszanowanie praw człowieka to fundamenty trwałego pokoju, UNESCO zobowiązało się do promowania różnorodności i solidarności międzykulturowej, sprzeciwiania się nietolerancji i przemocy, przeciwdziałania stereotypom i dyskryminacji.
W Artykule 1 Aktu Konstytucyjnego UNESCO zapisano, że: „Celem Organizacji jest popieranie sprawy pokoju i bezpieczeństwa, przez zacieśnianie wspólnoty między narodami w dziedzinie oświaty, nauki i kultury, dla zapewnienia powszechnego poszanowania sprawiedliwości, prawa, praw człowieka i podstawowych swobód, jakie Karta Narodów Zjednoczonych przyznaje wszystkim ludziom bez różnicy rasy, płci i języka lub religii”.
Gdy Akt Konstytucyjny nabrał mocy prawnej w 1946 roku, był ratyfikowany przez 20 krajów. Dziś Organizacja zrzesza ich 195, co czyni ją znaczącą siłą w pracy na rzecz powszechnej alfabetyzacji, równouprawnienia i upełnomocnienia kobiet, międzynarodowej wymiany naukowej, promocji kultury i różnorodności form wyrazu kulturowego oraz swobody wypowiedzi.
„W 1945 roku, w świecie zdewastowanym fizycznie i moralnie, stojącym przed koniecznością całkowitej odbudowy, założyciele UNESCO zdefiniowali na nowo fundamenty pokoju, wskazując na konieczność budowania go w ludzkich umysłach, poprzez edukację, dialog kultur, współpracę naukową oraz wolność słowa.” – powiedziała w wystąpieniu rocznicowym Dyrektor Generalna UNESCO, Irina Bokova. „Dziś świat stoi w obliczu dramatycznych wyzwań i musimy odpowiedzieć na nie z tą samą śmiałością, z tą samą wyobraźnią co kiedyś – ponieważ dzisiejsza przemoc skierowana jest przeciwko edukacji, przeciwko różnorodności kulturowej, przeciwko wolności i prawom człowieka”.
Obchody rocznicowe, zaplanowane na cały 2015 rok, rozpoczęły się 31 października 2014 r. w siedzibie UNESCO w Paryżu specjalną uroczystością ku czci Nelsona Mandeli, którego Dyrektor Generalna określiła w swoim wystąpieniu jako „człowieka uniwersalnych wartości”, „uosabiającego ideały UNESCO, naszą wiarę w ludzką godność, w umiejętność każdego człowieka dokonywania zmian społecznych na drodze tolerancji i pokoju”.
W 1991 roku, Nelson Mandela i Frederik de Klerk zostali wspólnie pierwszymi po obaleniu rządów apartheidu laureatami Nagrody Pokojowej UNESCO/Houphouet-Boigny. Nelson Mandela był także Ambasadorem Dobrej Woli UNESCO.
Wśród gości honorowych na uroczystości znaleźli się między innymi: Michel Martelly, prezydent Haiti; Nathi Mthethwa, minister Sztuki i Kultury Republiki Południowej Afryki; profesor Iba Der Thiam, reprezentujący prezydenta Senegalu, Hao Ping, przewodniczący Konferencji Generalnej UNESCO, Sameh Amr Mohamed, przewodniczący Rady Wykonawczej UNESCO oraz Jean Chabi Orou, Ambassador Beninu i przewodniczący Grupy Afrykańskiej w UNESCO.
Uroczystość ku czci Mandeli uświetniło wielu znakomitych artystów, m.in. południowoafrykańska grupa Mahotella Queens, kameruńska pieśniarka Sally Nyolo oraz choreograf Sam Tshabalala i jego zespół taneczny. Fragmenty autobiografii Nelsona Mandeli, zatytułowanej „Długa droga do wolności” odczytał Lakhdar Brahimi, były specjalny wysłannik Sekretarza Generalnego NZ w Afryce Południowej.