Założenia programowe UNESCO sformułowane zostały w dokumencie Strategia średnioterminowa 2014 - 2021. Został on przyjęty na 37. sesji Konferencji Generalnej w listopadzie 2013 r.
W ciągu najbliższych ośmiu lat działalność UNESCO będzie podporządkowana dziewięciu celom strategicznym. Są to:
Globalne priorytety Organizacji to nadal Afryka i równość płci. Za zagadnienie zasługujące na szczególna uwagę uznano sprawy młodzieży.
Przyjęty podczas tej samej sesji Konferencji Generalnej czteroletni program działania (2014 – 2017) koncentruje się na realizacji pięciu programów, odpowiadających dziedzinom wchodzącym w zakres kompetencji Organizacji. W każdym z programów określono kierunki działania zgodne z wymienionymi wyżej celami strategicznymi.
W Programie I - Edukacja, główne kierunki działania (całkowicie zbieżne z celami strategicznymi) to:
1) Wspieranie państw członkowskich w rozwijaniu systemów oświatowych, mających na celu zapewnienie wysokiej jakości edukacji włączającej dla wszystkich przez całe życie;
2) Kształcenie twórczych i świadomych obywateli świata;
3) Kontynuowanie wysiłków dla realizacji programu Edukacja dla Wszystkich (EFA) i kształtowanie przyszłej międzynarodowej agendy edukacyjnej.
W Programie II - Nauki Ścisłe i Przyrodnicze, główne kierunki działania to:
1) Rozwijanie polityki i zarządzania w zakresie nauki, technologii i innowacyjności (STI - Science, Technology, Innovation), a także w obszarze „nauka-polityka-społeczeństwo”;
2) Rozwijanie kompetencji instytucjonalnych w dziedzinie nauki i inżynierii;
3) Poszerzanie wiedzy i rozwijanie kompetencji w zakresie ochrony i zrównoważonego zarządzania oceanami i obszarami przybrzeżnymi;
4) Ułatwianie międzynarodowej współpracy naukowej w zakresie systemów lądowych, różnorodności biologicznej i zmniejszania zagrożenia klęskami żywiołowymi;
5) Umacnianie roli nauk ekologicznych i sesji Konferencji Generalnej rezerwatów biosfery;
6) Zwiększenie wysiłków dla zapewnienia bezpieczeństwa zasobów słodkowodnych.
W Programie III - Nauki Społeczne i Humanistyczne, główne kierunki działania to:
1) Rozwijanie badań prognostycznych, poszerzanie wiedzy i kształtowanie polityki w celu wspierania transformacji społecznych i dialogu międzykulturowego oraz przeciwdziałania wykluczeniom społecznym (w tym poprzez realizację Programu Zarządzania Transformacjami Społecznymi MOST);
2) Oferowanie państwom członkowskim narzędzi zarządzania etycznymi, prawnymi, środowiskowymi i społecznymi skutkami wyzwań naukowo-technicznych, związanych z rozwojem społeczeństwa „włączającego”;
3) Opracowanie polityki łączącej problematykę młodzieży i sportu: wspieranie rozwoju i obywatelskiego zaangażowania młodzieży, a także promowanie w programach UNESCO podejścia opartego na prawach człowieka.
W Programie IV - Kultura, główne kierunki działania to:
1) Ochrona, konserwacja, promowanie oraz przekazywanie dziedzictwa kultury i historii na rzecz dialogu i rozwoju (zwłaszcza poprzez wdrażanie Konwencji UNESCO z 1954, 1970, 1972 i 2001 r.);
2) Wspieranie i promowanie różnorodności form wyrazu kulturowego, ochrony niematerialnego dziedzictwa kulturowego oraz rozwoju przemysłów kulturalnych i kreatywnych (zwłaszcza poprzez wdrażanie Konwencji UNESCO z 2003 i 2005 r.).
W Programie V - Komunikacja i informacja, główne kierunki działania to:
1) Promowanie środowiska sprzyjającego wolności wypowiedzi, wolności prasy i bezpieczeństwa dziennikarzy, wspomaganie pluralizmu i uczestnictwa w mediach, a także wspieranie trwałych i niezależnych instytucji medialnych (m.in. poprzez Międzynarodowy Program Rozwoju Komunikacji IPDC);
2) Wspieranie powszechnego dostępu oraz ochrony informacji i wiedzy (zwłaszcza poprzez Program Pamięć Świata i Program Informacja dla Wszystkich).