Norwegia

Kościół drewniany (stavkyrke) w Urnes (Kryt. I, II, III / 1979) 

Kościół z drewnianych słupów (tzw. stavkyrke) w Urnes, arcydzieło sztuki drewnianej krajów skandynawskich, wznosi się w naturalnym otoczeniu Sogn og Fjordane. Zbudowany został w XII i XIII w., a w jego architekturze można odróżnić ślady sztuki celtyckiej, tradycji Wikingów oraz romańskiej struktury przestrzennej.

Dzielnica Bryggen w Bergen (Kryt. III / 1979)

Bryggen, stare nadbrzeże Bergen, przypomina o randze miasta, stanowiącego - od XIV do połowy XVI w. - część potęgi handlowej Hanzy. Liczne pożary, z których ostatni miał miejsce w 1955 r., zniszczyły zabytkowe domy drewniane Bryggen, ale zachowała się struktura miasta. W wielu z zachowanych 58 domów znajdują się obecnie pracownie artystów.

Okręg górniczy i miasto Røros (Kryt. III, IV, V / 1980, 2010)

Miasto wznosi się w górzystym terenie, a jego historia związana jest z wydobyciem złóż miedzi, odkrytych w XVII w. i eksploatowanych przez 333 lata, aż do 1977 r. Røros zostało całkowicie odbudowane po zniszczeniu przez wojska szwedzkie w 1679 r. Obecnie znajduje się tam około 80 drewnianych domów, w większości zgrupowanych wokół podwórek. Liczne domy zachowały fasady z poczerniałego drewna, które nadają miastu średniowieczny wygląd.

Obszar objęty wpisem został poszerzony w 2010 roku.

Rysunki naskalne z Alty (Kryt. III / 1985)

Petroglify fjordu Alta, położonego w pobliżu koła podbiegunowego, świadczą o osadnictwie, które trwało tam od 4200 do 500 p.n.e. Tysiące malowideł i rytów pomagają zrozumieć otoczenie i działalność ludzką na krańcach dalekiej Północy w czasach prahistorycznych.

Vegaoyan - Archipelag Vega (Kryt. V / 2004)

Dziesiątki wysp skupionych w Archipelagu Vega na południe od Kręgu Polarnego, tworzą krajobraz kulturalny o powierzchni 103710 ha, z których ląd zajmuje 6930 ha. Wyspy są żywym świadectwem prostego, ascetycznego stylu życia, narzuconego przez surowe warunki klimatyczne. Ludzie zamieszkujący je nieprzerwanie od 1500 lat utrzymują się z rybołówstwa i zbierania puchu dzikich kaczek edredonów. Zbudowano tu wioski rybackie, przystanie, magazyny, domki lęgowe dla kaczek, latarnie morskie i boje świetlne. Najstarsze ślady ludzkich osad pochodzą z epoki kamienia, ale już w IX wieku wyspy stały się ważnym dostawcą wysoko cenionego kaczego puchu, będącego dziś źródłem trzeciej części dochodów mieszkańców. Archipelag Vega stanowi świadectwo tego, w jaki sposób tutejsi rybacy i rolnicy zdołali przez ponad 15 wieków zachować w pełni zrównoważony, trwały styl życia i gospodarowania terenem. Wpis Archipelagu na Listę Światowego Dziedzictwa podkreśla także znaczący udział kobiet w corocznych zbiorach puchu.

Fiordy zachodniej Norwegii - Geirangerfjord i Nærøroyfjord (Kryt. VII, VIII / 2005)

Położone w południowo-zachodniej Norwegii, na północny wschód od Bergen, oddalone od siebie o 120 km, fiordy Geirangerfjord i Nærøroyfjord wchodzą w skład fiordów zachodniej Norwegii, rozciągających się od Stavanger na południu aż po Andalsnes, 500 km na północny wschód. Oba fiordy, należące do najdłuższych i najgłębszych na świecie, są uważane za charakterystyczne dla geografii fiordów i tworzą jeden z najbardziej niezwykłych krajobrazów na Ziemi. Strome, ściśnięte krystaliczne ściany, które wznoszą się do wysokości 1400 m powyżej poziomu morza i zanurzają na 500 m pod wodą odznaczają się wyjątkowym pięknem. Z pionowych ścian spływają liczne wodospady, a swobodnie płynące strumienie przecinają lasy liściaste i iglaste w kierunku lodowcowych jezior, lodowców i gór o stromych zboczach. Występuje tu różnorodność zjawisk naturalnych, lądowych i morskich, które są związane z tym środowiskiem, jak np. podmorskie moreny i ssaki morskie. Pozostałości opuszczonych już dziś starych pasterni dopełniają krajobraz przyrodniczy akcentem związanym z działalnością człowieka.

Południk Struve’go, wpis transgraniczny: Białoruś, Estonia, Finlandia, Litwa, Łotwa, Norwegia, Mołdowa, Rosja, Szwecja, Ukraina. (Kryt. II, IV, VI / 2005)

Jest to łańcuch punktów triangulacyjnych, ciągnący się od Hammerfest na północy Norwegii aż do Morza Czarnego przez 2820 km i dziesięć krajów. Punkty zostały wyznaczone w wyniku badań prowadzonych w latach 1830-1855 przez astronoma Friedricha Georga Wilhelma Struve’go, który jako pierwszy dokonał dokładnych pomiarów długiego odcinka południka. Pomogło to w precyzyjnym ustaleniu kształtu i wymiarów naszej planety, stanowiąc także istotny krok w rozwoju nauk o ziemi oraz kartografii. Dzieło Struve’go stanowi znakomity przykład współpracy naukowców z różnych krajów, jak również współdziałania monarchów w imię dobra nauki. Oryginalny południk Struve’go był krzywą wyznaczoną przez 258 trójkątów, zawierających 265 głównych punktów pomiarowych. Wpisem objęto 34 oryginalne punkty, zaznaczone w bardzo różny sposób, np. otworem wydrążonym w skale, żelaznym krzyżem, kamiennym kopcem lub specjalnie w tym celu zbudowanym obeliskiem.

Dziedzictwo przemysłowe Rjukan-Notodden (Kryt. II, IV/ 2015)

Na ośrodek przemysłowy położony wśród stromych gór, wodospadów i dolin rzecznych, składają się hydroelektrownie, linie przesyłowe, fabryki, systemy transportowe i miasta. Został on wybudowany w okresie gwałtownego wzrostu zapotrzebowania na produkty rolne na Zachodzie Europy na początku XX wieku przez firmę Norsk-Hydro Company w celu uruchomienia produkcji nawozów sztucznych z azotu pozyskiwanego z powietrza. Robotnicze miasta założone przez tę firmę, Rjukan i Notodden, z domami mieszkalnymi dla pracowników i instytucjami socjalnymi, miały połączenie kolejowe i promowe z portami, w których odbywał się załadunek nawozów. Rjukan-Notodden w wyjątkowy sposób łączy cechy uprzemysłowienia z krajobrazem przyrodniczym i stanowi przykład powstawania nowego przemysłu światowego na początku XX wieku.