Dyskusja nad różnorodnością kulturową została wywołana przy okazji rozważań na temat negatywnych i pozytywnych skutków globalizacji. Wpływ rozwoju technologicznego, liberalizacji handlu i rynku usług na dobra kultury jest niezaprzeczalny. Ochrona różnorodności w kontekście globalnym oznacza, że chronione mają być kultury poszczególnych narodów, ale również kultury mniejszościowe. Zasada ochrony różnorodności kulturowej ma inspirować działania służące ochronie kultury wysokiej w czasach dominacji kultury masowej. Przyjęcie tej zasady przez społeczność międzynarodową jest o tyle istotne, iż aktywna polityka państwa w dziedzinie kultury ma swoje przełożenie na rozwój ekonomiczny w zakresie przemysłów kultury, wpływa na spójność społeczną i stwarza ramy dla kreatywności jednostek. Państwa popierające ochronę różnorodności kulturowej wychodzą z założenia, że dobra kultury nie powinny być traktowane tak jak dobra konsumpcyjne.

UNESCO wspiera działania prowadzące do rozwoju poszczególnych kultur i ochrony ich przed negatywnymi skutkami globalizacji. Przejawem aktywności Organizacji w tym zakresie są kolejne inicjatywy podejmowane pod hasłem ochrony różnorodności kulturowej. Prace tzw. Komisji de Cuéllara*, Międzynarodowa Konferencja w Sztokholmie w 1998 poświęcona polityce kulturalnej, Powszechna Deklaracja UNESCO o Różnorodności Kulturowej z 2001 r. doprowadziły do przyjęcia 20 października 2005 roku Konwencji UNESCO w sprawie ochrony i promowania różnorodności form wyrazu kulturowego. Polska ratyfikowała tę Konwencję w 2007 roku.

Wskazówki dotyczące wdrażania Konwencji zawarte są w "Wytycznych operacyjnych".

_______________________________
* Światowa komisja ds. spraw kultury i rozwoju pod patronatem ONZ i UNESCO, której przewodniczył J. P. de Cuéllar.