Strona głównaMapa stronySkrzynka kontaktowaPodgląd wydruku
  • UNESCO
  • Polski Komitet ds. UNESCO
  • Pytanie-odpowiedź
  • Regulamin przyznawania patronatu PK ds. UNESCO
  • Edukacja
  • Kultura
    • Dziedzictwo kulturowe
    • Różnorodność kulturowa
    • Dialog międzykulturowy
    • Letnia szkoła konserwatorów w Zamościu
  • Komunikacja i informacja
  • Nauka
  • Edukacja dla Wszystkich
  • Człowiek i Biosfera (MAB)
  • Geoparki
  • Dialog euro-arabski
  • Pamięć Świata
  • Sieć Katedr UNESCO
  • Sieć Miast Kreatywnych
  • Stypendia i staże
  • Światowe Dziedzictwo
  • Szkoły Stowarzyszone
  • Zrównoważony Rozwój
  • Biblioteka wirtualna
  • Partnerzy
  • Instrumentarium prawne
  • Informacja na temat przetwarzania danych osobowych
  • Deklaracja dostępności
      jesteś tu:  Strona główna » Kultura » Dziedzictwo kulturowe » Dziedzictwo niematerialne » Listy Dziedzictwa Niematerialnego » Afryka

Republika Środkowoafrykańska

Tradycje przekazu ustnego Pigmejów Aka z Afryki Środkowej
Kraj(e) członkowski(e):
Republika Środkowoafrykańska

Wpis na Listę reprezentatywną niematerialnego dziedzictwa kulturowego ludzkości w 2008 r. (Proklamacja 2003)

Pigmeje Aka, mieszkający w południowo-zachodnim regionie Republiki Środkowoafrykańskiej, rozwinęli tradycję muzyki wokalnej, która w zasadniczy sposób różni się od tradycji sąsiadujących grup etnicznych i nie występuje w żadnym innym regionie na kontynencie afrykańskim. Ta jedyna w swoim rodzaju forma ekspresji posługuje się bardzo złożonym rodzajem polifonii kontrapunktowej, opartej na czterogłosowości. W szczególności na uwagę zasługuje fakt, że wszyscy członkowie społeczności Aka są biegli w tej muzycznej technice. Muzyka i taniec są od długiego czasu nierozerwalnie związane ze wszystkimi wydarzeniami społeczno-kulturalnymi, mającymi miejsce w społeczności Aka. Tworzą nierozerwalną część jej obrzędów, w tym obrzędów związanych z zakładaniem nowych obozowisk, polowaniami, zgromadzeniami plemiennymi oraz pogrzebami. W odróżnieniu od systemów polifonicznych, które są zapisywane nutowo, wokalna tradycja Pigmejów Aka pozwala na spontaniczną ekspresję i improwizację. Społeczność rozwinęła bardzo złożone formy muzyczne. Podczas występów każdy śpiewak potrafi zmieniać głos, prezentując coraz to nowe jego odmiany i brzmienia. W ten sposób powstaje wrażenie, że muzyka nieustannie się rozwija. Pieśni śpiewane są głównie przy akompaniamencie różnych instrumentów perkusyjnych i strunowych, z których każdy jest przeznaczony na specjalną okazję. Wśród najczęściej spotykanych ręcznie robionych instrumentów są: lokalna odmiana tam-tam’u (enzeko), instrument przypominający harfę, znany jako geedalebagongo oraz jednostrunowy smyczek (mbela). W pieśniach przechowana zostaje wiedza, uważana za niezbędną do utrzymania spójności grupy i ochrony wartości społeczności Aka. Tańce wykonywane są przy akompaniamencie dźwięcznego klaskania w dłonie. W zależności od obrzędu, w niektórych tańcach biorą udział tylko mężczyźni, podczas gdy inne mogą być wykonywane przez pary kobiet i mężczyzn lub w pewnych wypadkach, przez solowych tancerzy. Polegając całkowicie na tradycji przekazu ustnego, Pigmeje Aka zdołali przez wiele pokoleń zachować swoją wiedzę muzyczną w obrębie całej społeczności, dzięki temu, że w obrzędy plemienne od bardzo wczesnych lat włączane są dzieci.

© 2008 tłumaczenia na język polski: Polski Komitet ds. UNESCO

  • Światowe Dziedzictwo
    • Konwencja
    • Znak światowego dziedzictwa
    • Lista Światowego Dziedzictwa
      • Afryka
      • Ameryka Łacińska
      • Azja i Oceania
      • Europa i Ameryka Północna
      • Kraje arabskie
    • Kryteria
    • Procedura wpisu
      • Plan zarządzania
    • Polskie obiekty
    • Dziedzictwo zagrożone
    • Swiatowe Dziedzictwo w Rękach Młodzieży
  • Dziedzictwo materialne
    • Akcje ratowania zabytków
    • Konwencje i rekomendacje
  • Dziedzictwo niematerialne
    • Konwencja
    • Zasady etyczne
    • Listy Dziedzictwa Niematerialnego
      • Afryka
      • Ameryka Łacińska
      • Azja i Oceania
      • Europa i Ameryka Północna
      • Kraje arabskie
      • Wpisy 2008
      • Wpisy 2009
      • Wpisy 2010
      • Wpisy 2011
      • Wpisy 2012
      • Wpisy 2013
      • Wpisy 2014
      • Wpisy 2015
      • Wpisy 2017
      • Wpisy 2016
      • Wpisy 2018
      • Wpisy 2019
      • Wpisy 2020
      • Wpisy 2021
      • Wpisy 2022
      • Lista elementów dziedzictwa wymagających pilnej ochrony
      • Lista reprezentatywna niematerialnego dziedzictwa ludzkości
      • Rejestr dobrych praktyk
      • Krajowa lista
© Polski Komitet ds. UNESCO wykonanie strony www magprojekt, CMS