Niematerialne dziedzictwo kultury Ajmarów
Kraj(e) członkowski(e): Boliwia/Chile/Peru
Programy, projekty i działania uznane w 2009 r. za najlepiej odzwierciedlające zasady i cele Konwencji.
Międzynarodowy projekt ma na celu ochronę i zachowanie tradycji ustnych, muzyki i wiedzy (szczególnie dotyczącej tkactwa i metod uprawy roli) ludu Ajmarów, zamieszkującego regiony Boliwii (La Paz, Oruro, Potosí), Chile (Tarapacá, Arica, Parinacota, Antofagasta) i Peru (Tacna, Puno, Moquegua). Działania, planowane do realizacji na okres ponad 5 lat, obejmą: (1) identyfikację i inwentaryzację elementów wiedzy i tradycji ustnych Ajmarów (w wybranych dziedzinach), (2) wzmocnienie języka jako środka przekazu niematerialnego dziedzictwa na drodze formalnej i nieformalnej edukacji, (3) promocję i upowszechnienie tradycji ustnych i muzycznych Ajmarów, a także (4) wspieranie tradycyjnej wiedzy związanej z tkactwem i tradycyjnymi metodami uprawy roli. Powyższe cztery pola działań w ramach projektu zostały wybrane jako priorytetowe przez wspólnoty Ajmarów na poszczególnych etapach konsultacji i przygotowywania projektu. Celem projektu jest także stworzenie regionalnej i międzynarodowej sieci, obejmującej jednostki, wspólnoty, grupy, działaczy kultury, specjalistów, organizacje lokalne, centra badawcze, organizacje pozarządowe i instytucje rządowe, w celu promowania wymiany doświadczeń, informacji i praktyk wzmacniających potencjał regionu.
©2009 tłumaczenia na język polski: Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego
Baile chino
Kraj(e) członkowski(e): Chile
Wpis na Listę reprezentatywną niematerialnego dziedzictwa kulturowego ludzkości w 2014 r.
Bailes chinos to bractwa muzyczno-śpiewacze, które w czasie uroczystości świątecznych wyrażają swą wiarę poprzez muzykę, taniec i śpiew. Wyodrębnia się pięć stylów baile chino. Nazwa każdego z nich pochodzi od nazwy doliny lub dorzecza w regionie Norte Chico w środkowej części Chile. Tańce, wykonywane głównie przez mężczyzn z obszarów wiejskich, charakteryzują się podskokami i przysiadami wykonywanymi w rytmie miarowej muzyki instrumentalnej, granej na instrumentach perkusyjnych i fletach, wywodzących się z czasów prekolumbijskich. Mistrz śpiewa strofy o tematyce religijnej z pamięci lub je improwizuje. Towarzyszą mu muzycy i tancerze ustawieni w dwóch jednakowych rzędach. Układem tanecznym kieruje muzyk grający na instrumencie perkusyjnym, który czuwa również nad zachowaniem tempa gry. W każdej grupie muzycznej jest osoba niosąca sztandar i strażnicy, którymi na ogół są kobiety. Muzykę, taniec i teksty poznaje się w drodze bezpośredniej obserwacji, naśladownictwa i rodzinnego przekazu. Działalność bractwa zapewnia udział jego członków w życiu społecznym i dodaje im prestiżu. Uroczystości mogą służyć za wzór integracji i spójności społecznej, gdyż uczestniczy w nich praktycznie cała społeczność lokalna i dają one poczucie tożsamości i solidarności.
© 2014 tłumaczenia na język polski: Polski Komitet ds. UNESCO