Republika Zielonego Przylądka

Morna, praktyka muzyczna z Wysp Zielonego Przylądka
Kraj(e) członkowski(e): Republika Zielonego Przylądka

Wpis na Listę reprezentatywną niematerialnego dziedzictwa kulturowego ludzkości w 2019 r.

Morna to tradycyjna dla Wysp Zielonego Przylądka praktyka muzyczna i choreograficzna z akompaniamentem instrumentalnym, na którą składają się śpiew, muzyka, poezja i taniec. Może być śpiewana lub tylko grana, głównie na chordofonach: gitarze, skrzypcach, gitarze dziesięciostrunowej, zastąpionej w XX wieku przez cavaquinho, oraz na ukulele. Ostatnio do zestawu instrumentów akompaniujących wprowadzono kilka kolejnych, takich jak fortepian, perkusja i kontrabas, jednakże to gitara pozostaje najważniejsza. Tekst bywa improwizowany, a najczęściej poruszane tematy to: miłość, odejście, rozstanie, pojednanie, tęsknota, ocean i ojczyzna. W przeszłości liryczne utwory śpiewane były również w języku portugalskim, obecnie teksty tworzone są głównie w odmianach języka kreolskiego, występujących na Wyspach Zielonego Przylądka. Depozytariusze i praktycy tego elementu dziedzictwa to przede wszystkim instrumentaliści, pieśniarze, poeci i kompozytorzy, którzy upowszechniają i przekazują tę praktykę kulturową młodszym pokoleniom. Obecnie powstają również ośrodki nauczania poświęcone tej formie dziedzictwa, a jako gatunek morna jest również praktykowana przez grupy formalne. Stała się nieodłącznym elementem życia społecznego i kulturalnego Wysp Zielonego Przylądka, ponieważ towarzyszy kluczowym wydarzeniom w życiu mieszkańców, takim jak wesela, chrzciny i zjazdy rodzinne. Przekaz tradycyjnej wiedzy odbywa się także poprzez warsztaty, programy radiowe, występy, festiwale oraz konkurs muzyczny „Todo Mundo Canta” (Wszyscy śpiewają), w którym biorą udział wszystkie Wyspy Zielonego Przylądka.

© 2019 tłumaczenia na język polski: Polski Komitet ds. UNESCO