Edukacja

Od chwili powstania UNESCO w 1945 roku główną misją Organizacji jest praca na rzecz rozwoju edukacji na całym świecie. Wynika to z przekonania, że poziom, jakość i dostępność wykształcenia decydują o rozwoju społecznym i gospodarczym. Dzięki ścisłej współpracy z ministerstwami edukacji krajów członkowskich oraz innymi partnerami zajmującymi się kształceniem, UNESCO ma wpływ na rozwój systemów, zawartość programów i podnoszenie jakości kształcenia.

Działania UNESCO w dziedzinie edukacji koncentrują się na realizacji następujących celów strategicznych:

1. Tworzenie platformy do refleksji, dyskusji i wymiany intelektualnej w celu zapewnienia właściwego kierowania reformami i wprowadzania innowacji w edukacji.

2. Przewidywanie potrzeb i tendencji w dziedzinie edukacji; wypracowywanie, na bazie prowadzonych badań, rozwiązań i zaleceń dla decydentów.

3. Inicjowanie i wspieranie współpracy sprzyjającej wymianie doświadczeń i rozwojowi innowacyjności.

4. Zachęcanie do tworzenia, wdrażania i dzielenia się dobrymi rozwiązaniami dotyczącymi systemów i programów kształcenia; zbieranie danych dotyczących edukacji.

5. Wypracowywanie dokumentów normatywnych ułatwiających podejmowanie działań w kluczowych kwestiach dotyczących edukacji.

Priorytety UNESCO w dziedzinie edukacji zawarte zostały w dokumentach przyjętych przez Narody Zjednoczone i UNESCO, takich jak:

1. Agenda na rzecz Zrównoważonego Rozwoju 2030, w szczególności Cel 4 – Zapewnić wszystkim edukację włączającą na wysokim poziomie i promować uczenie się przez całe życie, uważany za kluczowy dla realizacji wszystkich pozostałych 16 Celów.

2. Deklaracja z Inchon (Incheon Declaration), przyjęta na Światowym Forum Edukacyjnym w maju 2015 r. i kreśląca wizję rozwoju edukacji do 2030 r. Ramowy Program Działań dla Edukacji 2030 (Education 2030 Framework for Action), opracowany przez UNESCO – agendę ONZ koordynującą działania w tym zakresie – zawiera wskazówki dla rządów i partnerów pozarządowych na temat kierunków i sposobów praktycznej realizacji zobowiązań podjętych w Deklaracji. W Agendzie Edukacji 2030, którą cechuje o wiele szerszy zasięg tematyczny niż poprzednich dokumentów międzynarodowych w tej dziedzinie, szczególny nacisk położono na:

• ciągłość procesu edukacyjnego, począwszy od edukacji wczesnodziecięcej, poprzez wszystkie etapy kształcenia młodych ludzi, aż po edukację dorosłych,
• rozwój i doskonalenie umiejętności zawodowych,
• edukację obywatelską, przygotowującą do życia w świecie zróżnicowanym, pełnym wzajemnych powiązań i współzależności,
• inkluzywność, sprawiedliwość, równość płci,
• konieczność zapewnienia rezultatów kształcenia na najwyższym możliwym poziomie – wszystkim ludziom, przez całe życie.

3. Zalecenie w sprawie edukacji na rzecz pokoju i praw człowieka, zrozumienia międzynarodowego, współpracy, podstawowych wolności, globalnego obywatelstwa i zrównoważonego rozwoju przyjęte w 2023 r. (powszechnie określane jako Zalecenie w sprawie edukacji dla pokoju, praw człowieka i zrównoważonego rozwoju) – jedyny globalny instrument określający w jaki sposób edukacja powinna być wykorzystywana w celu zapewnienia trwałego pokoju i wspierania rozwoju społecznego.