2015: Międzynarodowy Rok Światła

20 grudnia 2013 roku Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych na swojej 68. Sesji proklamowało Międzynarodowy Rok Światła i Technologii Wykorzystujących Światło (International Year of Light and Light-based Technologies). Z inicjatywą wystąpiło wcześniej konsorcjum instytucji naukowych, a formalnie została ona zgłoszona na 37. Sesji Konferencji Generalnej UNESCO w listopadzie 2013 r. przez Meksyk, przy wsparciu Nowej Zelandii oraz prawie trzydziestu innych krajów.

Uroczystości inaugurujące Międzynarodowy Roku Światła odbędą się 19-20 stycznia 2015 r. w siedzibie UNESCO w Paryżu. Spodziewany jest udział ponad 1000 osób z całegop świata.

Proklamowanie Roku miało na celu zwrócenie uwagi społeczności świata na znaczenie technologii wykorzystujących światło dla promocji zrównoważonego rozwoju, a także dla poszukiwania rozwiązań problemów związanych z zasobami energii na świecie, dostępem do edukacji, rolnictwem, i zdrowiem. Światło obecne jest zarówno we wszystkich dziedzinach naszego codziennego życia, jak i we wszystkich obszarach nauki w XXI wieku. Dzięki niemu możliwe stały się rewolucyjne odkrycia w medycynie, rozwój międzynarodowej komunikacji za pomocą Internetu, a także poszukiwanie całościowych rozwiązań dla wielu ekonomicznych, społecznych i kulturowych problemów globalnego społeczeństwa. „Międzynarodowy Rok Światła stwarza niezwykłą okazję uświadomienia decydentom i wszystkim członkom społeczności międzynarodowej potencjalnych możliwości, jakie niesie ze sobą technologia świetlna.” – powiedział Jon Dudley, Przewodniczący Komitetu Sterującego obchodów Międzynarodowego Roku Światła 2015.

W każdym z krajów zaangażowanych w obchody wyznaczona została osoba koordynująca je i pełniąca także rolę punktu kontaktowego we wszystkich sprawach, dotyczących Roku. W Polsce jest nią profesor Tomasz R. Woliński z Politechniki Warszawskiej, reprezentujący także Polskie Stowarzyszenie Fotoniczne.

Na rok 2015 przypadają rocznice kilku ważnych wydarzeń naukowych, związanych ze światłem oraz technologią świetlną:

• Opisanie zasad optyki przez Ibn Al Haythema w 1015 r.
• Przedstawienie falowej natury światła przez Augustyna-Jeana Fresnela w 1815 r.
• Opisanie fal elektromagnetycznych przez Jamesa Clerka Maxwella w 1865 r.
• Opisanie światła w czasie i przestrzeni przez Alberta Einsteina w jego szczególnej teorii względności – w 1915 r.
• Osiągnięcia Charlesa Kao dotyczące wykorzystania światłowodów do celów telekomunikacyjnych – w 1965.

Obchody Roku będą koordynowane przez międzynarodowy komitet, we współpracy z UNESCO. Głównymi naukowymi sponsorami wydarzenia będą Europejskie Towarzystwo Fizyczne (EPS), Międzynarodowe Stowarzyszenie Optyki i Fotoniki (SPIE), Towarzystwo Optyczne (OSA), Międzynarodowe Towarzystwo Fotoniczne IEEE (IPS) i Amerykańskie Towarzystwo Fizyczne (AAS). Wolę współpracy zgłosiło ponad 100 instytucji z 85 krajów.

W ramach obchodów, każdy miesiąc przyszłego roku dedykowany będzie któremuś z naukowców, którzy położyli szczególne zasługi dla rozwoju nauki dotyczącej światła. Ponadto zaplanowano szereg działań, promujących m.in. oszczędne gospodarowanie energią elektryczną i wydajne oświetlenie. Zorganizowany zostanie konkurs fotograficzny dla młodzieży szkolnej na najpiękniejsze fotografie zjawisk optycznych. Odbędą się obchody Dnia Światła dla Ziemi, służące ukazaniu roli światła w przyrodzie oraz promowaniu oszczędności energii elektrycznej i jednocześnie uwrażliwianiu ludzi na niebezpieczeństwa zanieczyszczeń za pomocą światła.