Strona głównaMapa stronySkrzynka kontaktowaPodgląd wydruku
  • UNESCO
  • Polski Komitet ds. UNESCO
  • Pytanie-odpowiedź
  • Regulamin przyznawania patronatu PK ds. UNESCO
  • Edukacja
  • Kultura
  • Komunikacja i informacja
  • Nauka
  • Edukacja dla Wszystkich
  • Człowiek i Biosfera (MAB)
  • Geoparki
  • Dialog euro-arabski
  • Pamięć Świata
  • Sieć Katedr UNESCO
  • Sieć Miast Kreatywnych
  • Stypendia i staże
  • Światowe Dziedzictwo
  • Szkoły Stowarzyszone
  • Zrównoważony Rozwój
  • Biblioteka wirtualna
  • Partnerzy
  • Instrumentarium prawne
  • Informacja na temat przetwarzania danych osobowych
  • Deklaracja dostępności
      jesteś tu:  Strona główna

2010: Międzynarodowy Rok Zbliżenia Kultur

Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych proklamowało rok 2010 Międzynarodowym Rokiem Zbliżenia Kultur w nadziei, że idea ta zyska wsparcie i zaangażowanie możliwie jak największej liczby osób i dzięki temu znajdzie odzwierciedlenie w założeniach politycznych oraz podejmowanych decyzjach na wszystkich poziomach: lokalnym, krajowym, regionalnym i globalnym. UNESCO powierzono rolę koordynującą jako agendzie od 60 lat głęboko zaangażowanej w proklamowanie różnorodności kulturowej oraz zbliżenia i wzajemnego zrozumienia ludzi wywodzących się z odmiennych kręgów kulturowych i religijnych. Problematyka różnorodności kulturowej, dialogu i zbliżenia kultur jako jedna z priorytetowych dziedzin zainteresowania Organizacji znalazła swoje miejsce wśród najważniejszych założeń Strategii Średnioterminowej na lata 2008-2013. Rok Zbliżenia Kultur stanowi jednocześnie rok zamykający „Dekadę Narodów Zjednoczonych kultury pokoju i przeciwko przemocy wobec dzieci” (2001-2010).

Głównym celem Roku będzie ukazanie znaczenia i pełni korzyści płynących z różnorodności kulturowej, z wzajemnych związków i przenikania się kultur, które dokonuje się nieprzerwanie od początku istnienia ludzkości. Jako że w pojęciu kultury mieści się o wiele więcej niż tylko sztuka i literatura, także system wartości, tradycje i wierzenia, różne style życia i metody współistnienia,  promocja i ochrona tej różnorodności wymagają stawienia czoła wielu wyzwaniom, w wymiarze lokalnym, krajowym, regionalnym i międzynarodowym.

Sukces Roku zależy w znacznej mierze od poszanowania fundamentalnej zasady równej wartości i godności wszystkich kultur, wzajemnego respektu i wzmocnienia współpracy dla zapewnienia trwałego pokoju na świecie. W wyniku konsultacji przeprowadzonych wśród krajów członkowskich UNESCO, ustalone zostały cztery główne zagadnienia, na których powinien koncentrować się plan działań służących zbliżeniu kultur:

  • Promocja wiedzy na temat różnorodności kulturowej, etnicznej, językowej i religijnej
  • Budowanie podstaw systemu wspólnych wartości
  • Zapewnienie wysokiej jakości edukacji, rozwijającej m. in. kompetencje wielokulturowe
  • Promocja dialogu dla zrównoważonego rozwoju

Konstruując plan działań na Międzynarodowy Rok Zbliżenia Kultur, ówczesny Dyrektor Generalny UNESCO, Koïchiro Matsuura zwrócił się wiosną 2009 roku do krajów członkowskich, organizacji międzyrządowych i pozarządowych oraz innych kluczowych partnerów o przedstawienie sugestii i propozycji obchodów Roku. Do końca marca 2010 r. zgłoszonych zostało 350 projektów, które umieszczono na specjalnie do tego celu utworzonej stronie w portalu UNESCO. Jest wśród nich ponad 20 projektów z Polski.

Zgłoszone działania służyć mają przede wszystkim:

  • Zwiększeniu możliwości badawczych, wymiany doświadczeń i publicznej debaty, a także poszerzeniu przestrzeni wymiany międzykulturowej poprzez organizację wystaw, targów i festiwali, obrazujących wzajemne przenikanie się kultur. Większość tych działań zaplanowanych zostało z udziałem muzeów, galerii, fundacji kultury oraz z wykorzystaniem nowoczesnych technologii do wspierania/promocji różnorodności językowej i przekładów.
  • Wspieraniu kreatywności, będącej podstawą wszelkiej innowacji, poprzez podkreślanie zarówno cech indywidualnych, jak i podobieństw społecznych i w ten sposób tworzenie pełnego obrazu dziedzictwa kulturowego we wszystkich jego aspektach, jako nośnika historii i tożsamości. Jego przetrwanie jako źródła i siły napędowej zrównoważonego rozwoju oraz narzędzia dialogu kultur i religii jest niezbędne.
  • Poprawie dostępu do edukacji formalnej i nieformalnej, ze szczególnym naciskiem na wysokiej jakości edukację dla wszystkich, edukację nt. praw człowieka, różnorodności kulturowej, równości płci oraz edukację włączającą, a także na rozwój współpracy naukowej Południe-Południe i Północ-Południe –Południe, szczególnie poprzez tworzenie wysokiej jakości międzynarodowych ośrodków badawczych.
  • Zmianie sposobu postrzegania innych kultur i religii dzięki większemu zaangażowaniu mediów oraz nowych technologii informacyjnych i komunikacyjnych w promocję dialogu między innymi za pośrednictwem Internetu a także drogą programów promujących dialog i odnoszących się do różnych, także delikatnych kwestii, realizowane wspólnie przez profesjonalne media z krajów o różnych tradycjach kulturowych.
  • Przyznaniu należnej roli i oddaniu należytego szacunku wiedzy – w tym wiedzy tradycyjnej i wiedzy społeczności autochtonicznych – która ma nieoceniony wkład w zrównoważony rozwój.
  • Promocji praw człowieka, filozofii i dialogu międzykulturowego, ze szczególnym naciskiem na walkę z rasizmem i wszelkimi formami dyskryminacji, a także na krzewienie kultury pokoju i demokracji.

18 lutego 2010 w Paryżu odbyła się Międzynarodowa Konferencja na temat dialogu międzykulturowego. Głównymi tematami dyskusji były: „Siła różnorodności kulturowej i dialogu” oraz „Budowanie pokoju – miejsce dla wspólnych wartości w erze globalizacji”. W dyskusji podkreślano, że w kontekście globalizacji, w którym mieszczą się również problemy migracji, nowego znaczenia nabierają kwestie ochrony różnorodności i tożsamości kulturowej, a także promocji dialogu międzykulturowego. Idea budowy pokoju znacznie się rozwinęła od czasu powstania UNESCO, szczególnie w ostatnich dwóch dekadach, które przyniosły przede wszystkim większe zaangażowanie kobiet i młodych ludzi.

Podczas uroczystości inaugurującej Rok Zbliżenia Kultur, Dyrektor Generalna UNESCO powołała międzynarodowy Panel Wysokiego Szczebla ds. Pokoju i Dialogu Międzykulturowego. W jego skład weszły prominentne osobistości świata polityki, religii i kultury z wszystkich regionów świata. Poproszono je o refleksję i ponowne zdefiniowanie koncepcji budowy pokoju opartego na sprawiedliwości, poszanowaniu praw człowieka, równości płci i solidarności – w kontekście globalizacji i wyzwań, które ona z sobą niesie, takich jak zmiany klimatyczne, zarządzanie zasobami oraz kwestie etyczne i gospodarcze, którym musimy sprostać, konsekwentnie opierając się na sile i możliwościach dialogu. Panel, którego skład może zmieniać się zależnie od poruszanej tematyki, będzie spotykał się raz lub dwa razy w roku. Jego zadaniem jest promocja idei pokoju na świecie poprzez edukację, naukę, kulturę oraz informację i komunikację.

„Dialog i wymiana międzykulturowa to najlepsze narzędzia budowania pokoju.” – powiedziała Dyrektor Generalna UNESCO, Irina Bokowa otwierając konferencję nt. dialogu międzykulturowego. Wśród najważniejszych, jej zdaniem, strategicznych kierunków działania, znajdzie się wysokiej jakości edukacja, obejmująca wiedzę na temat największych kultur i cywilizacji świata.

Plan działań w Roku Zbliżenia Kultur

Przesłanie Dyrektor Generalnej UNESCO, Iriny Bokowej na uroczystości inaugurującej Międzynarodowy Rok Zbliżenia Kultur

Broszura UNESCO na temat Roku Zbliżenia Kultur 2010
Raport UNESCO na temat Różnorodności Kulturowej

Konwencja w sprawie ochrony i promowania różnorodności form wyrazu kulturowego (2005)

© Polski Komitet ds. UNESCO wykonanie strony www magprojekt, CMS