references
182 O B E C N A
SYTUACJA PRAWNA W ZAKRESIE OCHRONY I ZARZĄDZANIA...
widzenia wymagań Konwencji z 1970 roku. Znowelizowane przepisy zniosły obowiązek uzyskiwania zaświadczeń, jak również zawęziły krąg przedmiotów, których wywóz dokonywany jest na podstawie pozwolenia (16 kategorii obiektów, doprecyzowane kryterium wieku lub wartości), to jednak art. 59 ust. 2 in fine ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami wymaga od wywożącego, aby był on gotów okazać organom Straży Granicznej lub organom celnym dokumenty potwierdzające fakt, że wywożony zabytek nie wymaga pozwolenia (a więc, że obiekt nie spełnia kryteriów wieku i wartości w danej kategorii). Wskazane dokumenty, które mają być uznawane podczas kontroli, zostały wymienione w art. 59 ust. 3 ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami. Jednocześnie nowelizacja wprowadziła przepis, który stanowi, że jeżeli osoba dokonująca wywozu zabytku nie przedstawi takiego dokumentu
Kraków 2000, s. 166 i n. Zob. też np. K. Gerula, Propozycje zmian przepisów wywozowych, Gazeta Antykwaryczna 2006, nr 12, s. 74 i nast. Należy wyjaśnić, że krytyka przepisów w poprzednim brzmieniu była nierozerwalnie związana z obowiązkiem uiszczenia opłaty skarbowej. Zgodnie z przepisami ustawy z dnia 16 listopada 2006 r. o opłacie skarbowej (Dz. U. Nr 225, poz. 1635 z późn. zm.), momentem powstania obowiązku zapłaty opłaty skarbowej od dokonania czynności urzędowej, od wydania zaświadczenia i od wydania zezwolenia, jest moment złożenia wniosku o dokonanie czynności, o wydanie zaświadczenia lub o wydanie zezwolenia (oznacza to, że do wniosku powinien zostać dołączony dowód wpłaty opłaty skarbowej we właściwej wysokości). Załącznik do tej ustawy określał, że wysokość opłaty skarbowej wynosi: za pozwolenie na wywóz czasowy zabytków za granicę (wszystkie rodzaje) – 44 zł; za pozwolenie na wywóz stały zabytków za granicę – 25% wartości ustalonej przez biegłych; za dokument stwierdzający udzielenie pełnomocnictwa lub prokury oraz jego odpis, wypis lub kopię – 17 zł; za zaświadczenie stwierdzające, że przedmiot nie wymaga pozwolenia na wywóz za granicę – 17 zł. Wiele osób wywożących cenne obiekty na stałe za granicę nie występowało o wydanie pozwolenia (łamiąc tym samym prawo), chcąc ominąć opłatę skarbową w wysokości 25% wartości dzieła. Z dniem 1 stycznia 2012 r. weszła w życie nowelizacja ustawy o opłacie skarbowej, która wprowadziła opłatę w wysokości 100 zł za wydanie pozwolenia na wywóz stały. Odpadł więc istotny element negatywnie wpływający na stosowanie przepisów wywozowych.
