references
268 A N E K S
1
zezwoleń i realizacji wszelkich działań nakierowanych na owo dziedzictwo. Dodatkowo podwodne dziedzictwo kulturowe nie może być wykorzystywane w celach komercyjnych. Ponadto Państwa Sygnatariusze zobowiązują się zadbać o to, by szczątkom ludzkim spoczywającym w wodach morskich okazywano właściwy szacunek67. Każde z Państw Sygnatariuszy zobowiązuje się powziąć wszelkie stosowne działania w celu podniesienia publicznej świado67
Wskazane tu podstawowe zasady dotyczące ochrony podwodnego dziedzictwa kulturowego zostały rozwinięte w aneksie do Konwencji: Zasada 1. Priorytetem jest ochrona podwodnego dziedzictwa kulturowego poprzez zachowanie go in situ. Wobec powyższego, działania nakierowane na podwodne dziedzictwo kulturowe są dozwolone pod warunkiem zapewnienia mu ochrony i z zastrzeżeniem tego wymogu mogą mieć miejsce dla celów wniesienia znaczącego wkładu na rzecz zapewnienia bezpieczeństwa obiektom podwodnego dziedzictwa kulturowego, zdobywania o nim wiedzy oraz uwydatnienia jego doniosłości. Zasada 2. Komercyjna eksploatacja podwodnego dziedzictwa kulturowego dla celów handlowych, spekulacyjnych lub prowadząca do jego nieodwracalnego rozproszenia stoi w rażącej sprzeczności wobec ochrony tegoż dziedzictwa oraz właściwego nim zarządzania. Podwodne dziedzictwo kulturowe nie może być przedmiotem obrotu, sprzedaży, kupna ani wymiany jako towar komercyjny (...). Zasada 4. Działania nakierowane na podwodne dziedzictwo kulturowe należy przeprowadzać z wykorzystaniem nieniszczących technik i metod przeglądowych, które są preferowane względem wydobywania obiektów podwodnego dziedzictwa kulturowego. W przypadku, gdy z punktu widzenia badań naukowych lub dla zapewnienia ochrony podwodnemu dziedzictwu kulturowemu prace wykopaliskowe lub wydobywcze są konieczne, należy w stopniu, w jakim jest to możliwe, stosować metody i techniki nieniszczące oraz takie, które zapewnią zachowanie szczątków i pozostałości (...). Zasada 7. Zaleca się umożliwianie publicznego dostępu do podwodnego dziedzictwa kulturowego in situ, chyba że nie da się tego pogodzić z jego ochroną i zarządzaniem (...). Zasada 10. Projekt przedsięwzięcia powinien zawierać następujące elementy: (a) ocenę badań dotychczasowych lub przygotowawczych; (b) założenia i cele przedsięwzięcia; (c) metodologię oraz technologie, które zostaną wykorzystane podczas realizacji przedsięwzięcia; (d) spodziewane źródła finansowania przedsięwzięcia; (e) spodziewany harmonogram i termin zakończenia przedsięwzięcia; (f) skład zespołu oraz kwalifikacje, zadania i doświadczenie poszczególnych członków; (g) planowana analiza zgromadzonych podczas pracy w terenie danych oraz inne działania; (h) plan konserwacji artefaktów oraz stanowiska w ścisłej współpracy z właściwymi organami; (i) zasady zarządzania i ochrony stanowiska rozpisane na cały okres trwania przedsięwzięcia; (j) plan dokumentacji danych; (k) zasady bezpieczeństwa; (l) zasady postępowania względem środowiska naturalnego; (m) informacje o ustaleniach poczynionych z muzeami oraz innymi instytucjami, w szczególności instytucjami naukowymi; (n) plan sporządzenia raportu; (o) sposób dysponowania dokumentacją przedsięwzięcia, w tym wydobytymi elementami podwodnego dziedzictwa kulturowego; oraz (p) plan publikacji”.
