references
68 O B E C N A
SYTUACJA PRAWNA W ZAKRESIE OCHRONY I ZARZĄDZANIA...
dans son sens le plus large, la culture peut aujourd’hui être considérée comme l’ensemble des traits distinctifs, spirituels et matériels, intellectuels et affectifs, qui caractérisent une société ou un groupe social. Elle englobe, outre les arts et les lettres, les modes de vie, les droits fondamentaux de l’être humain, les systèmes de valeurs, les traditions et les croyances17; (w znaczeniu najszerszym kultura może być dziś rozważana jako zespół cech wyróżniających – duchowych i materialnych, intelektualnych i uczuciowych – charakterystycznych dla jakiegoś społeczeństwa lub grupy społecznej; obejmuje ona, oprócz sztuki i literatury, sposoby życia, podstawowe prawa człowieka, systemy wartości, tradycje i wierzenia)18.
W definicji tej – potem nieznacznie skorygowanej: w nowym sformułowaniu „podstawowe prawa człowieka” zostały, raczej słusznie, zastąpione przez „sposoby współżycia”19 – jest, to prawda, wzmianka o aspektach materialnych, wyróżniających kulturę danego społeczeństwa lub grupy społecznej, jednak szerzej wymienia się aspekty niematerialne, takie jak sposoby życia i współżycia, wierzenia i systemy
17
Déclaration de Mexico sur les politiques culturelles. Conférence mondiale sur
les politiques culturelles, Mexico City, 26 juillet – 6 août 1982: http://portal.unesco. org/culture/fr/files/12762/11295422481mexico_fr.pdf/mexico_fr.pdf.
18
tłum. Autor. Pełny tekst Deklaracji na temat polityki kulturalnej przyjętej
na II Światowej Konferencji na temat polityki kulturalnej, która odbyła się w mieście Meksyk w dniach 26 lipca - 6 sierpnia 1982 r. został opublikowany w Biuletynie Polskiego Komitetu do spraw UNESCO Nr 3-4 (267), 1988, s. 18-24 (przyp. red.).
19
Mowa o sformułowaniu z Powszechnej deklaracji UNESCO o różnorodności
kulturowej, przyjętej jednomyślnie na 31. sesji Konferencji Generalnej UNESCO, Paryż, 2 listopada 2001 r., gdzie przytoczoną definicję powtórzono w następującym brzmieniu: „culture should be regarded as the set of distinctive spiritual, material, intellectual and emotional features of society or a social group, and that it encompasses, in addition to art and literature, lifestyles, ways of living together, value systems, traditions and beliefs”: http://portal.unesco.org/en/ev.php-URL_ ID=13179&URL_DO=DO_TOPIC&URL_SECTION=201.html. (Robocze tłumaczenie tej Powszechnej deklaracji, przygotowane przez Polski Komitet do spraw UNESCO, można znaleźć w Instrumentarium prawnym na jego stronie: http://www.unesco.pl/fileadmin/user_upload/pdf/Powszechna_ Dekl_o_roznorodnosci.pdf).
