references
O D R E KO M E N DAC J I WA R S Z AW S K I E J D O P R O G R A M U P R O - R E V I TA
33
W protokole z przebiegu konferencji dodano, iż „należy przypomnieć, że w niektórych dokumentach europejskich bądź narodowych ochrona posiada znaczenie bardziej zawężające niż w niniejszym tekście. Termin ten został wybrany tutaj rozmyślnie dla podkreślenia, jak bardzo wszystkie elementy, z których składa się niniejsza definicja, są ze sobą powiązane i że zwykle zakazy są niewystarczające dla doprowadzenia do tego, by dziedzictwo było zdrowe”3. W sprawozdaniu z obrad podkreślono, że delegacja polska zwracała szczególną uwagę na ścisłe relacje ochrony miejskich zespołów zabytkowych z planowaniem przestrzennym wszystkich szczebli. Istotnie, uznawaliśmy, że te relacje stanowią jeden z elementów podstawowych polskiej szkoły konserwatorskiej. W moim komentarzu zawartym w specjalnym wydawnictwie dotyczącym Rekomendacji warszawskiej4 napisałem między innymi, że ważnym krokiem stało się powołanie w 1978 roku Międzyresortowej Komisji do spraw Rewaloryzacji Miast i Zespołów Staromiejskich, której przewodniczącym został generalny konserwator zabytków. Do jej zadań należało między innymi ustalanie listy miast i zespołów przewidzianych do rewaloryzacji, opiniowanie, ocena i zatwierdzanie opracowanych w województwach planów zagospodarowania przestrzennego i rewaloryzacji miast. Oczywiście, w realiach tamtych czasów skuteczność działania Komisji i powołanego następnie Zespołu Ekspertów miało ograniczone znaczenie, ale charakter tej inicjatywy zasługuje na przypomnienie. Czułem się odpowiedzialnym za rozpowszechnienie zasad zawartych w Rekomendacji warszawskiej na gruncie międzynarodowym. Zaproponowałem, by organizowane w Polsce 15-lecie ICOMOS uczcić konferencją na temat wdrożenia Rekomendacji na świecie. W ankiecie opracowanej w 1980 roku na temat wdrożenia Rekomendacji zadałem pytanie, jakie są najważniejsze jej elementy?
UNESCO. Biblioteka Muzealnictwa i Ochrony Zabytków, Seria B – Tom XIV, Warszawa 1978, s. 145.
3 4
Tłum. Autor. Ochrona zespołów zabytkowych i tradycyjnych oraz ich rola w życiu współ-
czesnym, Warszawa 1979, Ministerstwo Kultury i Sztuki, Ośrodek Dokumentacji Zabytków, s. 11.