references
O D R E KO M E N DAC J I WA R S Z AW S K I E J D O P R O G R A M U P R O - R E V I TA
31
Krzysztof Pawłowski Od Rekomendacji warszawskiej do programu PRO-REVITA
Z
alecenie w sprawie historycznego krajobrazu miejskiego, które stanowi ważny punkt odniesienia naszej debaty, jest wyni-
kiem wieloletnich prac wielu zespołów, przede wszystkim na forum Komitetu Miast Historycznych ICOMOS. Kolejne wersje tego nowego dokumentu znacząco różniły się zakresem i szczegółowością. Wielokrotnie uczestniczyłem w dyskusjach na ten temat i przekazywałem oficjalnie na piśmie swoje uwagi, w tym jeszcze w lutym 2011 roku, odnosząc się do tzw. „Pryncypiów z La Valetta dotyczących ochrony i zarządzania miast i miejskich zespołów zabytkowych”. W rezultacie, wobec znaczącej rozbieżności poglądów, sprawę przejęło UNESCO. Autorzy Zalecenia, podkreślając nowatorstwo krajobrazowego podejścia do ochrony dziedzictwa i zarządzania miastami historycznymi, słusznie jednak uznali za niezbędne odwołanie się do wcześniejszych międzynarodowych regulacji. Uprzywilejowane miejsce zarezerwowano dla wcześniejszego Zalecenia (Rekomendacji) UNESCO dotyczącego ochrony zespołów zabytkowych i tradycyjnych oraz ich roli w życiu współczesnym. Jednym z najistotniejszych elementów tamtego Zalecenia było uwypuklenie w jego części wstępnej, a następnie w kilku paragrafach, stwierdzenia, że ochrona zespołów historycznych i ich włączenie w życie współczesne stanowi fundamentalny element planowania urbanistycznego i gospodarki przestrzennej wszystkich szczebli, tj. w skali