references
272 A N E K S
1
Konwencja w sprawie ochrony niematerialnego dziedzictwa kulturowego (2003)72
Zgodnie z przepisami Konwencji z 2003 r. ochronie podlegają m.in. zwyczaje, obrzędy, mity, legendy, rzemiosło tradycyjne, sztuka tańca, które przekazywane są z pokolenia na pokolenie. Jako ulotne świadectwa ludzkiej potrzeby tworzenia, wraz z malarstwem, rzeźbą, architekturą i literaturą, składają się na kulturę grup, społeczności i narodów. Konwencja z 2003 r. definiuje, że niematerialne dziedzictwo kulturowe „oznacza praktyki, wyobrażenia, przekazy, wiedzę i umiejętności – jak również związane z nimi instrumenty, przedmioty, artefakty i przestrzeń kulturową – które wspólnoty, grupy i, w niektórych przypadkach, jednostki uznają za część swojego dziedzictwa kulturowego. To niematerialne dziedzictwo kulturowe, przekazywane z pokolenia na pokolenie, jest stale odtwarzane przez wspólnoty i grupy w relacji z ich otoczeniem, oddziaływaniem przyrody i ich historią oraz zapewnia im poczucie tożsamości i ciągłości (…)”. Wdrażanie Konwencji we wszystkich krajach ją ratyfikujących przebiega wedle odmiennych wzorów. Nie ulega wątpliwości, że sama Konwencja oraz dyrektywy operacyjne nakładają na państwa pewne ograniczenia i wymagania, pozostawiając jednak dużą swobodę w zakresie osiągania celów Konwencji, którymi są: a) ochrona niematerialnego dziedzictwa kulturowego73 (podstawowe zadanie Konwencji),
72
73
Konwencja z 2003 r. weszła do polskiego porządku prawnego z dniem 16 sierpnia 2012 r. W chwili obecnej trwają dopiero prace nad kierunkiem wdrożenia niniejszej Konwencji. W związku z tym w tej części przedstawiona zostanie jedynie (w zarysie) treść zobowiązań wynikających z wdrożenia Konwencji oraz aktualny stan prac. Zgodnie z Konwencją z 2003 r. „ochrona” oznacza środki mające na celu zapewnienie przetrwania niematerialnego dziedzictwa kulturowego, w tym jego identyfikację, dokumentację, badanie, zachowanie, zabezpieczenie, promowanie, wzmacnianie i przekazywanie, w szczególności poprzez edukację formalną i nieformalną, jak również rewitalizację różnych aspektów tego dziedzictwa. Dodatkowo w art. 2 ust. 3 Konwencji stwierdza się, że „ochrona” oznacza wszelkie środki, których celem jest zapewnienie żywotności niematerialnego dziedzictwa kulturowego, włączając w to: identyfikację, dokumentację, prace badawcze, zachowanie, zabezpieczanie, promocję, uwydatnianie, przekazywanie, szczególnie poprzez formalną i nieformalną edukację, jak również rewitalizację rozmaitych aspektów takiego dziedzictwa.