references
C I ĄG ŁO Ś Ć T R A DYC J I N A R O D O W YC H I LO KA L N YC H W S Y T UAC J I Z M I A N . . .
1 73
Marek Ziółkowski Ciągłość tradycji narodowych i lokalnych w sytuacji zmian przestrzennych*
dycyjny, niegdyś w zasadzie jedyny, to przestrzennie ograniczony układ lokalny, małe prywatne ojczyzny – miejscowości bądź regiony, w których kształtują się też podstawowe zręby tożsamości indywidualnej i społecznej mieszkańców danego obszaru. Pojęcie lokalności odnosi się do pewnego konkretnego miejsca (locus), lokalny oznacza zatem tyle co umiejscowiony bądź przywiązany do miejsca. Układ drugi, który historycznie pojawił się później, ale nabiera dzisiaj coraz większego znaczenia, to układ ponadlokalny – narodowy, kontynentalny czy wreszcie globalny. W obrębie owego ponadlokalnego układu wytwarzać się też mogą dodatkowe warstwy czy wymiary tożsamości poszczególnych jednostek, nadbudowujące się nad warstwami podstawowymi. W dobie globalizacji i szybkiego rozwoju społeczeństwa sieciowego rola pierwszego lokalnego układu się zmniejsza. Niemniej lokalność jest nadal ważna, stanowi podstawowy kontekst praktycznych codziennych działań olbrzymiej większości ludzi oraz wyznacznik podstawowej, pierwotnej warstwy ich tożsamości. Można jednak
* Tekst ten ukazał się w pierwszej wersji w pracy pod redakcją prof. Joanny Kurczewskiej pt. Oblicza lokalności. Różnorodność miejsc i czasu. IFiS PAN, Warszawa 2006, opublikowane były też jego wersje skrócone.
Ż
ycie znacznej części mieszkańców współczesnego świata prze-
biega w dwóch współistniejących układach. Układ pierwszy, tra-
