references
KRAJOBRAZ JAKO PRZESTRZEŃ INTEGRUJĄCA RÓŻNE PODEJŚCIA...
4 1
są materialne lub niematerialne aspekty kulturowe (widoczne także w krajobrazach leśnych Puszczy Białowieskiej), a w krajobrazach tzw. kulturowych aspekty przyrodnicze tworzą przynajmniej tworzywo lub uwarunkowania krajobrazowe. Dlatego też bardziej poprawne wydaje się odwołanie do procesów kształtujących strukturę krajobrazu i – jak podkreśla Goodchild33 – prowadzenie rozważań o „kulturowym wymiarze krajobrazu”, a nie o krajobrazie kulturowym.
Integrująca rola podejścia krajobrazowego – uwagi końcowe
Przedstawione wyżej rozważania o uogólnionej defi nicji krajobrazu oraz o zasadach delimitacji i klasyfi kacji jednostek krajobrazowych, wynikają z wiedzy i koncepcji teoretycznych wypracowanych w ramach ekologii krajobrazu. Są one jednocześnie zgodne z duchem i literą Europejskiej Konwencji Krajobrazowej i są jej uszczegółowieniem. Umożliwiają również praktyczną realizację zaleceń i zobowiązań stron-sygnatariuszy Konwencji. Jednocześnie, mimo propozycji znacznego sformalizowania procedur identyfi kacji typów krajobrazów, opisane podejście jest na tyle elastyczne, że mieszczą się w nim i badania naukowe, i działalność praktyczna dotycząca wszystkich aspektów i wymiarów krajobrazu, co przedstawiono schematycznie na Rys. 1. W szczególności tak rozumiane podejście krajobrazowe może i powinno stać się koncepcją integrującą różne działania praktyczne podejmowane w stosunku do przestrzeni i występujących w niej obiektów, które to działania są do tej pory zaliczane do odrębnych sfer działalności ludzkiej i regulowane odrębnymi przepisami. Wydaje się, że tylko w ramach koncepcji krajobrazu można w sposób spójny i konsekwentny prowadzić działalność mającą na celu ochronę zasobów przyrodniczych, ochronę zasobów historyczno-kulturowych, tworzenie ładu przestrzennego i dążenie do rozwoju zrównoważonego przy jednoczesnej optymalizacji zasobów i podaży świadczeń ekosystemowych (Rys. 2). Obecnie dziedziny te albo podlegają całkowicie odrębnym przepisom (które czasami pozostają ze
33
Goodchild P., op. cit.
