references
58 K R A J O B R A Z
K U L T U R O W O - P R Z Y R O D N I C Z Y. D E F I N I C J E I A S P E K T Y P R A W N E
i rozwoju działań ochronnych związanych z dziedzictwem15. Zapisy w artykule 31. idą jeszcze dalej, gdyż nie tylko zakładają udział interesariuszy w identyfi kacji wartości dziedzictwa, ale wręcz zalecają uzyskanie ich akceptacji dla działań związanych z ich ochroną16. Tak więc w tym ważnym aspekcie również w znaczący sposób zmieniło się podejście dotyczące postępowania z dziedzictwem. Analiza rekomendacji dotyczącej historycznego krajobrazu miejskiego jednoznacznie pokazuje, że sformułowano nowe podejście do ochrony i zarządzania dziedzictwem17. Międzynarodowa ranga tego dokumentu – zawarte w nim zalecenia powinny być wdrażane przez państwa członkowskie – sprawia, że „podejście HUL” staje się obowiązujące w stosunku do światowego zasobu dziedzictwa18. Zmiana podejścia do ochrony i zarządzania dziedzictwem, będąca konsekwencją poszerzenia rozumienia dziedzictwa, też jednak nie
15 Odpowiedni zapis w pkt. 23 jest następujący: „władze wszystkich szczebli – lokalnego, regionalnego i krajowego – świadome odpowiedzialności, która na nich spoczywa, powinny uczestniczyć w określaniu, wypracowywaniu, wdrażaniu i ocenianiu polityki w zakresie ochrony dziedzictwa miejskiego. Polityka ta powinna opierać się na udziale wszystkich interesariuszy...” (ang.: “All levels of government – local, national/federal, regional – should be aware of their responsibility and contribute to the defi nition, development, implementation and assessment of urban heritage conservation and development policies, based on a participatory approach of all stakeholders…”). 16 Zapis w pkt. 24 (a) brzmi następująco: „narzędzia służące udziałowi obywateli powinny uwzględniać zróżnicowany przekrój interesariuszy i pozwalać im na określanie najważniejszych wartości występujących na danym obszarze, wypracowywanie wizji odzwierciedlających jego różnorodność, wyznaczanie celów i uzgadnianie działań mających na celu ochronę dziedzictwa...” (ang.: “Community engagement tools should educate a diverse cross-section of stakeholders and empower them to identify key values in their urban areas, develop visions, set goals, and agree on actions to safeguard their heritage...”). 17 Zalecenia (Rekomendacje) są według standardów UNESCO dokumentami wysokiej rangi. Konferencja Generalna UNESCO przyjęła (do roku 2011) następujące Zalecenia: Zalecenie w sprawie ochrony piękna i charakteru krajobrazu i miejsc krajobrazowych (1962), Zalecenie dotyczące ochrony dóbr kultury zagrożonych przez prace publiczne lub prywatne (1968), Zalecenie dotyczące ochrony dziedzictwa kulturalnego i naturalnego na płaszczyźnie krajowej (1972), Zalecenie w sprawie ochrony i współczesnej roli zespołów zabytkowych (1976). 18 Tak zwane „podejście HUL” ma być również wprowadzone do Wytycznych Operacyjnych UNESCO. Zgodnie z zasadami przyjętymi przez Komitet Światowego Dziedzictwa, nowelizacja tego dokumentu dokonywana jest co cztery lata, a więc zmiany formalnie mogą być wprowadzone w nowelizacji przyjętej w roku 2019.
